IL-21 and CD40L signals from autologous T cells can induce antigen-independent proliferation of CLL cells*
Bij de ziekte Chronische Lymfocytaire Leukemie (CLL) vermenigvuldigen kwaadaardige B-lymfocyten of B-cellen zich in de lymfeklieren en milt van de patiënten.
Deze kwaadaardige CLL-cellen misbruiken hiervoor signalen die in een normale lymfeklier ook een rol spelen bij de communicatie tussen de diverse cellen van het immuun- of afweersysteem, zoals dendritische cellen, T-cellen en B-cellen. Die cellen werken samen om indringers – waaronder kankercellen - te weren of op te ruimen. Dit heet immuunrespons.
| Genexpressie In het DNA zijn alle instructies opgeslagen voor de opbouw van (eiwit)moleculen. Elk type cel in het menselijk lichaam heeft een eigen functie en de zogenaamde functionele (eiwit)moleculen zorgen ervoor dat die functie goed wordt uitgevoerd. De mens heeft ongeveer 25.000 verschillende genen en ieder gen bevat de instructies voor de aanmaak van één functioneel eiwit. Hoewel elke cel exact dezelfde genen bevat zijn lang niet alle genen ook in alle typen cellen actief. Anders gezegd: in elk type cel komen andere genen tot uiting. Dit heet “genexpressie”. Wanneer een cel zich vermenigvuldigt moet er een kopie gemaakt worden van alle genetische informatie. Daartoe wordt een heel proces doorlopen:
Interleukine-21 (IL-21) en CD40 zijn eiwitten die bij een immuunrespons een belangrijke rol spelen bij de activatie van de B cellen. (CD staat voor "cluster of differentiation") |
In dit onderzoek hebben we uitgezocht wat de rol is van de signalen die van de T-cel afkomstig zijn, en of deze de kwaadaardige CLL-cellen (mede) kunnen aanzetten tot celdeling.
Door middel van laboratorium kweken en moleculaire analyses van het mRNA van de CLL cellen kwamen we erachter dat slechts twee signalen afkomstig van T-cellen afdoende waren om de CLL cellen van alle geteste patiënten tot deling aan te zetten. Dit was het co-stimulatoir CD40 signaal, in combinatie met het cytokine interleukine 21 (IL-21).
Dit zijn inderdaad signalen die in een normale immuunrespons ook heel belangrijk zijn om B-cellen aan te zetten tot deling. In een tweede serie experimenten konden we aantonen dat CD40 en IL-21 niet alleen in celkweek, maar ook in de lymfeklieren van CLL patiënten aantoonbaar waren. Tezamen maken deze bevindingen het aannemelijk dat de combinatie van CD40 en IL-21 signalen daadwerkelijk een rol speelt bij de progressie van de ziekte. Een tweede conclusie is dat het onderdrukken van deze signalen misschien een therapeutisch effect kan hebben. Het vervolgonderzoek zal zich richten op deze mogelijkheid.
* Artikel gepubliceerd op 13 September 2013 in het tijdschrift "Blood"
Auteurs: Maria Fernanda Pascutti (1,2), Margot Jak (2#), Jacqueline M Tromp (2#), Ingrid AM Derks(1), Ester BM Remmerswaal(1), Rachel Thijssen(1,2), Martijn HA van Attekum(1,2), Gregor G van Bochove(1,2), , Dieuwertje M Luijks(2), Steven T Pals(3,4), Rene AW van Lier(1#) Arnon P Kater (2,4), Marinus HJ van Oers(2,4) and Eric Eldering (1,4)
- Department of Experimental Immunology, Academisch Medisch Centrum, UvA, Amsterdam
- Department of Hematology, Academisch Medisch Centrum, UvA, Amsterdam
- Department of Pathology, Academisch Medisch Centrum, UvA, Amsterdam
- Lymphoma Myeloma Center Amsterdam, LYMMCARE
# tevens buiten het AMC
Het volledige artikel is te lezen via Pubmed: IL-21 and CD40L signals from autologous T cells can induce antigen-independent proliferation of CLL cells Blood. 2013 Sep 6. [Epub ahead of print][PubMed]
